شهرهای گمشده در غبار زمان (بخش سوم)

شهر سوخته 

شهر سوخته بقایای ابر شهری است باستانی که در استان سیستان و بلوچستان واقع شده است. این شهر روی آبرفت‌های رود هیرمند ساخته شده و زمانی در ساحل آن واقع شده بود. گفته می‌شود این شهر پیشرفته ترین شهر تمدن کهن به شمار می‌آید که با دوره برنز تمدن جیرفت همخوانی دارد. دلیل از بین رفتن و خالی از سکنه شدن این شهر در هاله‌ای از ابهام است از این رو به این نام خوانده می‌شود. بنا بر یافته‌های باستان شناسی این شهر 280 هکتار وسعت داشته و صنایع گوناگونی در آن رواج داشته‌اند. نمونه‌هایی بدیع از زینت آلات در حفاری‌های این شهر به دست آمده که گواه این مدعا هستند. همچنین شهر سوخته از سیستم آبرسانی و تخلیه فاضلاب برخوردار بوده که در مقایسه با امکانات شهرهای آن زمان نشان دیگری بر پیشرفت و شکوه این شهر باستانی می‌باشد. قدیمی‌ترین تخته نرد جهان نیز در این شهر یافت شده است.

برای نخستین بار در شهر سوخته یک چشم مصنوعی پیدا شد. مطالعات اولیه نشان داده‌اند که چشم چپ یک زن تنومند مدفون در قبر شماره 6705 مصنوعی بوده ‌است. به علت طول زمان زیادی که بخش زیرین این چشم مصنوعی با پلک چشم در تماس بوده آثار ارگانیکی پلک چشم نیز بر روی آن مشهود است. جنس و ماده‌ای که چشم مذکور با آن ساخته شده هنوز به دقت روشن نشده و تشخیص آن به آزمایش‌های بعدی موکول شده‌است، اما به نظر می‌رسد که چشم مزبور مخلوطی از جنس قیر طبیعی با نوعی چربی حیوانی است.